Verschillende soorten hielklachten
Het hielbeen (de calcaneus) is een groot en stevig bot dat een belangrijke functie heeft bij het staan (het moet dan ook veel lichaamsgewicht kunnen dragen) en bij het afwikkelen van de voet tijdens het lopen. Hielklachten en blessures aan de hiel komen het meest voor op twee plaatsen. Dit zijn: pijn aan de achterzijde van de hiel en pijn aan de onderzijde van de hiel.
Hielspoor
Een hielspoor is een uitgroeisel van botweefsel aan het hielbeen in de vorm van een kromme doorn (scherp). Een hielspoor bevindt zich vaak daar waar de peesplaat zijn aanhechting heeft op het hielbeen. Dit is met röntgenfoto’s aan te tonen. Indien er op de röntgenfoto geen afwijkingen te zien zijn dan is er eerder sprake van een irritatie of ontsteking van de peesplaat. De pijnplaats van een hielspoor is vaak met één vinger aan te wijzen.
Peesplaatontsteking
De peesplaat (fascie) loopt naar de tenen toe en waaiert uit tot de kopjes van de middenvoetsbeentjes. Het steunt het lengtegewelf van de voet ter hoogte van de zool (plantair) en vergroot als gespannen band de afzetkracht van de voet tijden hardlopen en springen. Het peesblad is niet erg elastisch, omdat anders de voet fors zou doorzakken bij het staan en de afwikkeling verstoord zou raken. Een peesplaatontsteking (plantaire fascïtis) wordt meestal veroorzaakt door een te grote trekkracht aan de aanhechting van de peesplaat onder de voet. Tijdens het lopen wordt het peesblad bij elke pas aangespannen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat bij een verandering in de voetafwikkeling door stand afwijkingen, zachte soepele schoenzolen en lopen op ongelijkmatig of hard terrein, dit peesblad ontstoken kan raken.
Soms is het moeilijk om deze klachten van elkaar te onderscheiden, omdat ze nagenoeg dezelfde symptomen hebben en zich op dezelfde plaats manifesteren. Meestal is er een scherpe pijn bij het staan en een branderig of zeurend en stijf gevoel aan de hak of door de voet heen. Ochtendstijfheid en stijfheid na rust zijn karakteristiek, zoals bij veel peesontstekingen, evenals de startpijn gedurende de eerste meters lopen. Afhankelijk van de ernst zal er ook pijn ervaren worden tijdens het lopen.
Onderzoek moet uitwijzen of het hielbeen scheef staat of verkeerd wordt belast, want dit heeft invloed op het hielbeen zelf en de omgevende pezen, maar ook op de rest van de voet. Voor beide aandoeningen is het belangrijk de voet te ondersteunen om overrekking te vermijden. Een goede stabiele schoen met al dan niet een corrigerende inlegzool is een eerste vereiste. Een podotherapeut kan bij een peesplaatontsteking deze direct ontlasten door een taping aan te leggen waardoor de spanning in de peesplaat vermindert.
Als de klachten ontstaan door een verkeerde voetstand, afwikkeling of belasting van de voet, heeft een podotherapeut verschillende therapiemogelijkheden te bieden. Daarbij moet men denken aan (sport)inlegzolen, schoenadvies, tijdelijke ontlasting (tape en/of zool) in combinatie met fysiotherapie, andere orthesen, loopadvies. In hardnekkige gevallen is echter een injectie noodzakelijk.
U moet er rekening mee houden dat de klachten vaak lang aanhouden. Sommige mensen kunnen pas na een jaar zeggen dat ze klachtenvrij zijn.
Achillespees tendinopathie
Klachten aan het hielbeen kunnen heel uiteenlopend zijn en verschillen qua locatie.
De achillespees is het verlengde van de kuitspier die vastzit aan de achterzijde van het hielbeen en deze waait uit over het hielbeen naar de onderzijde van de voet. De vezels zitten gehecht aan de plantaire fascie (de peesplaat onder de voet). Deze twee structuren werken dan ook heel nauw met elkaar samen.
Wanneer er klachten zijn aan de achillespees dan kan zich dat uiten bij de aanhechting aan het hielbeen of het 2/3 deel naar boven toe. Het 2/3 deel ligt net onder de overgang naar de spierbuik.
Klachten aan de achillespees wordt veelal achillespees tendinopathie (ziekte van de achillespees) genoemd. Klachten kunnen gedifferentieerd worden in een tendinitis (peesontsteking), tenosynovitis (peesschede ontsteking), tendinose (kwaliteitsvermindering van het peesweefsel), fissuur (ingescheurd), partiële ruptuur (deels afgescheurd) en volledige ruptuur (volledig afgescheurd). Vaak is er een verdikking aanwezig ter hoogte van de achillespees, die ook gevoelig is.
Een achillespees tendinopathie kan verschillende oorzaken hebben, de stand van de voeten, bewegingsbeperkingen, instabiliteit, sportbelasting en bijvoorbeeld een disbalans in de spierkracht. Maar ook kunnen externe factoren een rol spelen bij het ontstaan van deze klacht, denk aan bijvoorbeeld schoenen. Een achillespees tendinopathie kan nare gevolgen met zich meebrengen die zelfs chronisch kunnen worden. Daarom is het van groots belang om bij klachten aan de achillespees of het hielbeen actie te ondernemen en een podotherapeut ernaar te laten kijken. De podotherapeut gaat na waar de klacht vandaan komt en kan u vervolgens helpen in de weg naar het herstel.
Afhankelijk van de factoren die een rol spelen bij de klacht kunnen podotherapeutische zolen, oefentherapie, rust, schoenadvies, fysiotherapie, shockwave, dryneedling of taping helpen tot herstel. Er moet wel rekening gehouden worden dat de klacht lang kan duren. Een pees is slecht doorbloed, wat maakt dat het genezingsproces langer duurt.